Beleggen is voor mij altijd een spel geweest van cijfers, logica en redeneren. Als cijfermens voel ik me thuis in balansen, resultatenrekeningen en kasstromen.
Na twintig jaar in dit vak weet ik dat cijfers alleen niet genoeg zijn. Beleggen gaat namelijk niet over het verleden maar over de toekomst.
Vermits de toekomst niet gekend is, kan je niet anders dan ook verhalen te vertellen, je eigen visie van de toekomst. En dat brengt een spanningsveld met zich mee dat ik elke dag ervaar.
Angst of hebzucht: de sleutels tot verkoop
Een belangrijke les die ik leerde bij het schrijven van deze nieuwsbrief is dat je ofwel angst, ofwel hebzucht aanspreekt. Deze twee emoties zijn de drijvende krachten achter menselijke beslissingen, en dus ook de drijvende kracht van de prijzen op de beurs.
Goede verkopers begrijpen dit. Ze schilderen verleidelijke toekomstbeelden of waarschuwen voor naderend onheil. Maar rationeel blijven? Dat verkoopt niet.
Ik ben echter geen verhalenverteller. Mijn kracht ligt in het analyseren van cijfers, het scheiden van feiten en fictie, en het zoeken naar waarde. Dit betekent dat mijn teksten vaak minder aantrekkelijk zijn voor een breed publiek. Mensen willen geen tabellen, ze willen verhalen. Dat maakt mijn werk als cijfermens in een wereld waar narratieven domineren extra uitdagend.
Waarom verhalen tellen
Hier komt het werk van Aswath Damodaran om de hoek kijken.In zijn boek Narrative and Numbers legt hij precies uit waarom verhalen én cijfers nodig zijn in beleggen. Damodaran noemt zichzelf een "number cruncher", maar hij erkent dat je zonder een goed verhaal geen investeringsbeslissing kunt nemen.
Verhalen verbinden de cijfers met de realiteit. Ze maken droge data begrijpelijk en geven een visie op de toekomst.
Maar verhalen kunnen ook gevaarlijk zijn. Ze kunnen werkelijkheid verbloemen, denkfouten verbergen en verwachtingen creëren die onmogelijk waar te maken zijn. Een goed verhaal zonder solide cijfers is niet meer dan een sprookje.
De drie P’s: Een hulpmiddel voor beleggingsverhalen
Bij het beoordelen van een bedrijfsverhaal gebruik ik vaak drie P’s van Damodaran:Possible, Plausible en Probable. Dit eenvoudige model helpt me om verhalen en cijfers te verbinden.
Possible: Is het verhaal technisch mogelijk? Een bedrijf dat jaarlijks met 50% groeit in een stabiele markt klinkt indrukwekkend, maar groeit het dan niet voorbij de markt zelf? Dat is simpelweg onmogelijk.
Plausible: Is het aannemelijk? Hier kijk ik naar vergelijkbare bedrijven en sectoren. Zijn er voorbeelden die dit verhaal ondersteunen?
Probable: Is het waarschijnlijk? Dit is de test waar cijfers belangrijk worden. Wat zeggen de financiële resultaten? Ondersteunen die het verhaal?
Als een verhaal deze tests niet doorstaat, is het geen investering waard. Als het niet voldoet aan de derde P, is het waarschijnlijk, dan is het geen belegging maar speculatie.
Beleggen is proberen de toekomst te voorspellen
Cijfers bieden een vals gevoel van zekerheid. Je kunt een balans lezen, kasstromen analyseren, en ratio’s berekenen tot drie cijfers achter de komma, maar de toekomst blijft onzeker.
Beleggingsanalyse dwingt je om voorspellingen te doen. Als cijfermens heb ik altijd moeite gehad met dit speculatieve aspect. Maar ik heb geleerd dat zelfs een conservatieve schatter een verhaal moet bedenken. Dat verhaal helpt om de cijfers in de juiste context te plaatsen en plausibele scenario’s uit te werken.
Verhalenvertellers versus rationele beleggers
De beleggingswereld wordt vandaag gedomineerd door verhalenvertellers. Sommige zijn briljant in het schetsen van prachtige toekomstbeelden, maar missen de kritische blik die nodig is om die verhalen te onderbouwen.
Dit maakt hen gevoelig voor de waan van de dag en de grillen van de markt. Veel van deze "natural storytellers" vergeten de fundamenten van waardering. Dat leidt tot gevaarlijke denkfouten, misplaatste verwachtingen en in het ergste geval tot het verlies van kapitaal.
Ik zal nooit een geboren verhalenverteller worden. Voor mij draait beleggen om consistentie, discipline en rationaliteit.
Mijn kracht ligt in het lezen, analyseren en interpreteren van cijfers, het bouwen van een robuuste basis voor investeringen. Maar verhalen - je toekomstvisie- zijn een belangrijk onderdeel.
De kunst is om verhalen te verbinden met cijfers, ze te toetsen aan de realiteit en ze te versterken met harde feiten. Wel probeer ik ze zo simpel mogelijk te houden, want hoe simpeler, hoe minder kans op fouten.
Ik blijf trouw aan mijn eigen sterktes, ik zal geen sprookjesverteller worden, maar dat hoeft ook niet. Mijn taak is om verhalen te gronden in de realiteit, om mijn analyses stevig te verankeren in cijfers. En dat is waar mijn toegevoegde waarde als belegger ligt.
Met de 3P-Check heb ik eerder artikelen geschreven om beurskoersen te analyseren en te beoordelen of de verhalen achter die koersen realistisch zijn. Heb je een specifiek aandeel dat je graag onderworpen ziet aan zo’n 3P-Check? Laat het me weten!
Artikels en updates deze week
Volgende week komt het eerste van onze bedrijven, Investor AB, met cijfers, en daar kijk ik naar uit. Dat is nu eenmaal zo met een portefeuille die vooral uit kleinere bedrijven bestaat: het merendeel van de cijfers komt doorgaans wat later.
Toch biedt dat ons een kans om alvast een gevoel te krijgen van hoe het loopt bij de grotere bedrijven, zodat we de economische gang van zaken kunnen inschatten.
Afgelopen dinsdag verscheen het artikel: Verlies geen geld. Ik heb me ingehouden om opnieuw als doemprofeet op te treden, maar ik vermoed dat jullie allemaal wel hebben begrepen dat ik doelde op de huidige markt. Voor sommige bedrijven wordt simpelweg te veel betaald.