Lessen uit 2023

Update week 2 2024

Laat me in deze eerste update van 2024 nog eens de beste wensen uitspreken. Tijdens de vakantieperiode zijn er maar weinig berichten van onze bedrijven die het vermelden waard zijn, vandaar dat ik er ook twee weken tussenuit ben gegaan. Een tijd om even te reflecteren over het afgelopen jaar en vooruit te blikken op het nieuwe jaar.

Een nieuw jaar, een frisse start, dat is het idee. Ook in het beleggen worden de rendementen afgesloten en beginnen de tellers opnieuw. In mijn ogen is dat enigszins kunstmatig en moet je een belegginge bekijken over haar gehele looptijd, maar het heeft geen zin om ertegen te vechten; die jaarlijkse rendementen zijn waar we als beleggers op worden beoordeeld.

Daarom is het altijd waardevol om terug te kijken op het afgelopen jaar, en een van de belangrijkste dingen daarbij is om te zien welke fouten je hebt gemaakt en ervan te leren. Dit is een beter bestede energie dan proberen te voorspellen wat er gaat gebeuren in het komende jaar. De macro-economie laat zich niet sturen, en er zijn altijd onverwachte gebeurtenissen. De afgelopen jaren waren er tal van zulke gebeurtenissen, zoals de coronapandemie, de oorlog in Oekraïne, de stijgende inflatie en dit jaar de oorlog in Israël.

Hoewel er zal worden betoogd dat je veel van deze zaken had kunnen zien aankomen, was de timing ervan nog steeds niet te voorspellen. Daarom laat ik macro-economische zaken mijn beleggingsbeslissingen niet beïnvloeden. De tijd en energie die eraan verspild zijn, zijn beter besteed aan het opvolgen, analyseren en waarderen van bedrijven, zelfs als daaruit geen concrete beleggingen voortkomen. Bij elke analyse leer je iets.

Fouten en geleerde lessen

Het komt misschien wat arrogant over, maar dit jaar vind ik persoonlijk dat de fouten best meevallen. De grootste fout is iets wat ik niet heb gedaan, namelijk Meta - het bedrijf achter Facebook - kopen.

Hoewel ik het bedrijf in 2022 heb bekeken, na een gesprek met Luc Kroeze, staarde ik me blind op Marc Zuckerberg en zijn plannen voor de Metaverse. Ik vond dat zo'n verspilling van geld, en in combinatie met de jongere generatie hier in huis die allemaal Facebook links laten liggen en ook Instagram niet meer zo vaak gebruiken, heb ik het bedrijf niet nuchter beoordeeld.

Van oktober 2022 tot februari 2023 was Meta gewoon goedkoop genoeg om dat risico te nemen. Hierdoor heb ik het aandeel van het jaar gemist, terwijl ik de onderwaardering wel herkende. Ik was niet flexibel genoeg van geest.

Dit beschouw ik als een fout. Er was daarentegen nog een ander bedrijf waarop evenveel winst is misgelopen. Ik bekeek het in Engeland genoteerde Hotel Chocolat, een keten van chiquere chocoladewinkels met een eigen plantage en hotel op de plantage, vandaar de naam. Uiteindelijk heb ik niet gekocht omdat de liquiditeit van het aandeel te laag was. Eind vorig jaar deed Mars echter een bod op het bedrijf, 360% boven de laatste beurskoers. Een buitenkans die aan mijn neus voorbijging.

Dat beschouw ik echter niet als een fout. Niet alleen omdat Mars in mijn ogen te veel betaalde, maar vooral omdat het door de beperkte liquiditeit eigenlijk oninvesteerbaar was. Kortom, het was jammer, want met een overnamebod zou de exit geen probleem zijn geweest, maar het was geen fout.

De grootste geleerde les is geduld. Ik kan zeggen dat ik vorig jaar heel veel heb getwijfeld en onderzoek heb gedaan. Niet alleen naar de individuele aandelen, maar ook naar de niche waarin ik me specialiseer, namelijk de kleinere aandelen, oftewel Small- & midcaps. De vraag rees of deze nog wel investeerbaar zijn.

Als je ziet dat bepaalde aandelen sterk stijgen terwijl de aandelen in je portefeuille niet meebewegen, is het gezond om jezelf in twijfel te trekken en je af te vragen of je iets anders moet doen. Let op, hiermee bedoel ik niet dat je je strategie moet veranderen of de ene hype na de andere moet achtervolgen. Maar je moet jezelf wel afvragen of small caps als assetklasse nog wel geschikt zijn om in te beleggen en of de aandelen in je portefeuille de juiste keuzes zijn. We bevinden ons al een tijdje in een marktsegment waar de klappen vallen.

Dit leidde tot mijn volgende bericht op X (het voormalige Twitter), dat werd opgepikt door Compounding Quality, oftewel Pieter Slegers.

Waar staan we vandaag? 

Wij hebben ook genoten van de eindejaarsrally, waardoor het jaar niet slecht was, maar ook niet geweldig te noemen is. Dit heeft me ook doen besluiten om, bij het zelfstandig gaan met Smart Capital, om niet gewoon alle aandelen in de selectie hier te kopiëren, maar ze één voor één opnieuw volledig te analyseren om te zien of ik vandaag nog steeds in ze zou beleggen of niet. Een schone lei voor mezelf. 

Voor het merendeel van onze aandelen werd het geloof bevestigd. Er zijn er enkele waar ik wel afscheid van ga nemen, niet op basis van waardering, maar op basis van mijn vrees voor zogenaamd opportunity loss. Hierover zal ik hieronder meer vertellen.

In het verleden keek ik ook vaker naar de algemene stand van de markt via de zogenaamde Buffett-ratio, en dat wil ik weer vaker gaan doen. Deze indicator is een ratio die we berekenen door de waarde van de beurs van een land te delen door het bruto binnenlands product. Dit is natuurlijk geen perfecte ratio, maar biedt ons toch enig inzicht.

Voor Amerika zien we dat 'de beurs' opnieuw duur is geworden. We zagen even een kortstondige verlaging, maar daar is nu geen sprake meer van. Nu is dit wel geconcentreerd in enkele aandelen waarvan de 'Magnificent 7' (Apple, Alphabet, Microsoft, Amazon, Meta, Tesla en Nvidia) de vaandeldragers zijn, maar niet alle bedrijven zijn duur. Ook in de Verenigde Staten zijn de small-caps voornamelijk goedkoop.

Als we dan naar Engeland kijken, zien we dat de markt daar eerder goedkoop is, net als in België, Spanje en Zweden. Duitsland, Frankrijk en Zwitserland zijn eerder correct gewaardeerd, terwijl ook Nederland eerder aan de dure kant is, maar dat is dan weer bijna volledig toe te schrijven aan ASML.

Ik denk dat we kunnen stellen dat hebzucht op dit moment de overhand heeft op de beurs, hoewel je zou denken dat twee oorlogen, dreigingen in Taiwan, inflatie en dergelijke meer angst zouden moeten inboezemen.

Het is echter duidelijk dat dit geconcentreerd is in bepaalde delen van de markt, waar niet alle aandelen deel uitmaken van dit hebzuchtige verhaal. De populariteit van passief beleggen in ETF's na deze geweldige jaren versterkt dit nog, wat mij dan weer doet concluderen dat de markt voor stockpickers momenteel gunstig is. Maar wat duur is, kan nog veel duurder worden, dus wanneer het onze beurt is, valt niet te voorspellen.

Ons jaar in aandelen

In 2023 deden we niet erg veel transacties. We kochten een aantal nieuwe aandelen, maar investeerden ook extra in bestaande posities. Zelf ging ik een beetje overboord met Sofina. Onder de €200 kon ik mezelf niet beheersen, en toen deze verder daalde naar €180 en €175 ging ik te zwaar in het aandeel, wat ik in december al terugbracht, weliswaar iets te vroeg.

Ik heb overwogen om dit ook als een fout te bestempelen, omdat ik daarmee tegen mijn eigen regels inging. Vooral omdat het geld betrof dat bedoeld was voor verbouwingen aan ons nieuwe huis en dus op korte termijn nodig was. Maar als je als belegger zoiets ziet, en je volgt het bedrijf al zo lang, dan was die snelle 20% stijging onweerstaanbaar. Ik ga echter geen gewoonte maken van dergelijke acties. Normaal gesproken kan dat ook niet, omdat ik niet zoveel geld op een rekening laat staan.

Een ander aandeel waar ik op wil terugkomen, is Euronav. Dit aandeel maakte jarenlang deel uit van onze selectie. We kochten en verkochten het wel eens, maar in 2022, toen de strijd tussen de familie Saverys en Frontline begon, stapte ik eruit. Ik geloofde, en geloof nog steeds niet in beide verhalen.

De familie Saverys houdt vandaag een beleggersdag over Euronav. Er wordt gezegd dat zij de biedstrijd hebben gewonnen van Frontline, maar in mijn ogen is dat wel ten koste van de andere aandeelhouders van Euronav. Ze hebben de moderne vloot van Euronav aan Frontline verpatst, om nu dat geld te gebruiken voor hun groene fantasie CMB.Tech aan Euronav te verkopen.

De waardering is vastgesteld op meer dan €1 miljard. Of dit correct is of niet, valt niet te achterhalen aan de hand van de waarderingsrapporten, omdat er zoveel informatie ontbreekt vanwege concurrentiële redenen. Op deze manier is het een farce. Dat nog geen twee jaar geleden de raad van bestuur van Euronav de inbreng van CMB.Tech heeft verworpen tegen een waardering die meer dan 30% lager was, zegt in mijn ogen genoeg.

Het lijkt erop dat alle andere aandeelhouders van Euronav nu opdraaien voor deze biedstrijd. Maar ze hebben natuurlijk de mogelijkheid om hun aandelen aan de familie Saverys te verkopen, die een openbaar bod moet lanceren. Ze zullen er alles aan doen om de aandeelhouders te overtuigen om dat niet te doen, maar wat mij betreft mogen ze alle aandelen kopen tegen die prijs.

Het jaar was een ware achtbaan, met aanvankelijk een stijging gevolgd door een daling, gevolgd door een zomerrally die omsloeg in een stevige daling tot in november, om te eindigen met een eindejaarsrally.

Omdat de koersen niet zo sterk herstelden, waren de verkopen vorig jaar relatief beperkt. We namen afscheid van Kernel omdat we geen andere keuze hadden. Hieruit heb ik geleerd dat de regelgeving in Oost-Europa nog niet op hetzelfde niveau staat als die in het Westen.

Daarnaast heb ik besloten om de opvolging van Burcon Nutrascience en Colruyt stop te zetten. Bij de eerste was het een weloverwogen gok die helaas, zoals de meeste gokjes, resulteerde in een aanzienlijk verlies. Colruyt was eigenlijk geen belegging, maar ik wilde het gewoon blijven volgen omdat het mijn allereerste aandeel was. Echter, gezien de overvloed aan nieuwsberichten kostte dit te veel aandacht, en daarom heb ik besloten om het niet langer te volgen.

De meest significante verkoop was X-Fab. Hoewel ik het nog steeds een geweldig bedrijf vind, vond ik het aan €9,81 met een forse winst tussen 34% en 228% (verschillende instapmomenten) tijd om afscheid te nemen. Er waren elders te veel kansen die een groter potentieel boden. Om dezelfde reden verkocht ik Foot Locker met een verlies van 10%, inclusief dividenden.

Enkele van die kansen waren: