Paniek of net niet?

Rustig blijven en focussen op de bedrijven en hun cijfers

Een index die op één dag met 12,4% daalt in een ontwikkelde markt (Japan), kan je zeker als paniek classificeren. Deze paniek zet zich vandaag ook voort op de Europese beurzen, en de futures wijzen erop dat Amerika dezelfde trend volgt.

Dat Warren Buffett de helft van zijn Apple-aandelen heeft verkocht en ook Bank of America verkoopt, helpt ook niet aan het sentiment. Wat wil Buffett hiermee zeggen? En die enorme cashpositie van $276,9 miljard – betekent dit dat hij een crash verwacht?

Er worden veel artikelen geschreven over de oorzaken van deze daling en de mogelijke drijfveren van Buffett. Als macro-econoom ben ik niet gespecialiseerd in verklaringen zoals de Carry trade van de yen en dergelijke.

Wat ik wel weet, na meer dan 25 jaar Buffett te volgen en veel over hem te lezen, is dat de verklaring voor de verkopen waarschijnlijk heel simpel is: de waarderingen van de bedrijven waren te hoog opgelopen.

Ook de enorme cashberg van Buffett kan zo worden verklaard. Wat had Buffett de afgelopen maanden of jaren kunnen kopen, buiten oliebedrijven (wat hij ook deed), dat genoeg rendement had kunnen opleveren aan aantrekkelijke waarderingen? Hij toont wederom zijn scherpe inzicht in waarderingen en vooral zijn eindeloze geduld om de cash onbenut te laten.

Moeten wij ook panikeren?

Veel beleggers lijken te panikeren, en onze aandelen delen mee in de klappen. Soms is het echt onbegrijpelijk. Neem bijvoorbeeld Tessenderlo: op het moment van schrijven staat het aandeel op €22,10, een daling van 4,3% vandaag. Dit terwijl Tessenderlo sinds april zelf aandelen aan het inkopen is via een programma waarbij ze 2,3 miljoen aandelen willen kopen voor €69 miljoen. Dit betekent een gemiddelde prijs van ongeveer €30 per aandeel.

Tot 29 juli (en vandaag wordt waarschijnlijk weer een update gegeven over de aankopen van de afgelopen week) heeft Tessenderlo 1.164.472 aandelen gekocht voor een totaalbedrag van €28.155.694,71, wat neerkomt op een gemiddelde prijs van €24,18 per aandeel. Het blijft mij een raadsel waarom mensen aandelen onder de €30 verkopen, gezien het feit dat er een koper is met kennis van het bedrijf die bereid is €30 te betalen. Het is zelfs nog meer onbegrijpelijk om deze aandelen 9% onder de prijs te verkopen die deze verkoper met de glimlach betaalde de afgelopen maanden.

Ik koop al enkele jaren bedrijven/aandelen met in het achterhoofd dat de beurs algemeen duur is, dat een recessie op korte termijn mogelijk is, en dat we niet te veel mogen betalen voor de groei. De groei van de afgelopen tien jaar beschouw ik niet als normaal; het was een uitzonderlijke periode. Deze voorzichtigheid heeft in de afgelopen tijd rendement gekost, maar vandaag de dag maakt het dat ik me geen zorgen hoef te maken over de aandelen in onze selectie. Het enige aandeel waar ik me wel zorgen over maak, is al langer aan de gang en heeft geheel andere redenen (bestuur).

Wat zeker is, is dat in vele portefeuilles enkele posities op verlies zullen komen, vooral de recent gekochte aandelen. Het lijkt me dan ook zinvol om mijn kijk op verlies te delen.

Koers ≠ waarde 

Als waarde-beleggers benadrukken we steeds dat de koers niet gelijk is aan de waarde van een bedrijf en dat een daling van de koers niets afdoet aan de intrinsieke waarde van het bedrijf. Integendeel, het creëert nieuwe kansen en koopmogelijkheden. Uiteraard geven we de voorkeur aan een groen gevulde portefeuille boven een bloedrode. Er zijn slechts enkele aandelen waar ik instinctief blij van word bij dalende koersen, zoals onze holdings.

Bij alle andere aandelen, zeker als ik ze recent heb gekocht, denk ik ook, net als iedereen: waarom heb ik dit aandeel nu gekocht, en waarom niet later?

Op zulke momenten is het goed om terug te grijpen naar dit adagium. Wanneer ik me zulke vragen stel, keer ik steeds terug naar mijn analyses van het bedrijf en stel mezelf de volgende vragen: 

• Is er fundamenteel iets veranderd aan het bedrijf?

• Is er fundamenteel iets veranderd in de sector?

• Kloppen de gegevens die ik van het bedrijf heb ontvangen?

• Zijn mijn berekeningen correct?

• Zijn mijn vooruitzichten te rooskleurig?

Als er niets is veranderd aan het bedrijf of de sector, en mijn berekeningen kloppen op basis van de juiste cijfers en voorzichtige vooruitzichten, dan is er geen reden tot bezorgdheid. Als er echter wijzigingen zijn, moet ik mijn waardering herzien. Als we de faire waarde moeten aanpassen en deze lager uitvalt dan wat we bij aankoop hebben betaald, betekent dit dat we daadwerkelijk verlies hebben geleden.

Daarom is de margin of safety een cruciaal onderdeel van de waarde-beleggingsstrategie. Behalve in gevallen van fraude of onvoorziene omstandigheden zoals pandemieën of oorlogen, is deze veiligheidsmarge groot genoeg om schokken op te vangen en ervoor te zorgen dat we voldoen aan de regel van Warren Buffett:

“Verlies geen geld.”

Bijkopen dan maar?

Wanneer een bedrijf nog steeds aan al je criteria voldoet en de koers fors lager gaat, is het een natuurlijke reactie om bij te kopen. In het verleden heb ik dat echter vaak te snel gedaan.

Als je laatste of voorlaatste aankoop ineens 10% lager staat dan waar je het hebt gekocht, lijkt het verleidelijk om je gemiddelde aankoopkoers te verlagen.

Ik heb echter geleerd dat zulke timing van aankopen en bijkopen niet goed voor mij werkt. Vaak kocht ik meteen een volle positie bij een goedkoop bedrijf en overwoog ik om bij een koersdaling nog wat bij te kopen. Dit resulteerde soms in te grote posities, terwijl de stabielere aandelen slechts de standaard positiegrootte bleven.

Tegenwoordig koop ik een halve positie bij de eerste aankoop. De tweede helft koop ik dan ten vroegste binnen drie maanden, maar liever zes tot negen maanden later. Dit vermindert veel nadenken, twijfelen en emotie. Hoewel ik soms een 10% lagere koers mis die snel herstelt, koop ik nu vaak tegen veel lagere prijzen dan vroeger, omdat ik gedwongen word om langer te wachten.

In zeer uitzonderlijke gevallen kan het voorkomen dat ik een "derde helft" koop als een bedrijf extreem doorzakt, maar dit doe ik pas na een grondige heranalyse en nooit binnen de zes maanden na de aankoop van de tweede helft.

Daarnaast zien we momenteel dalingen tussen 2% en 5% voor de meeste aandelen; dit is een kleine blip op de radar van de lange termijnbelegger. Als de daling doorzet, kan de correctie gemakkelijk nog 10% tot 20% bedragen, of zelfs tot 50% bij een echte recessie of depressie. Laat je niet van streek maken door de vele nieuwsberichten – zowel paniekberichten als euforieberichten die je aansporen om nu de dip te kopen.

Lees hierover ook zeker het bericht van mijn vriend Luc

Blijf kalm!

Groeten,

Sam