Smart Capital 503: Ben ik een luddiet?
11/12/2025
In dit nummer:
Ben ik een luddiet?
Aandeel in de kijker: Norma Group
De rationaliteitstest: Warner Bros.
Wat ik de afgelopen weken las
Nieuws van onze bedrijven
Verdubbel Portefeuille update
Ben ik een luddiet?
Onlangs werd ik in een discussie over AI en techbedrijven, en dan vooral hun waardering, een luddiet genoemd.
De luddieten waren negentiende-eeuwse textielarbeiders in Engeland die er ‘s nachts op uittrokken om de machines te slopen die hen werkloos dreigden te maken. Sindsdien is ‘luddiet’ een scheldwoord voor iemand die anti-technologie en anti-vooruitgang is.
Ben ik een luddiet? Helemaal niet. Ik ben van de generatie die de pc nog met DOS moest opstarten, leerde programmeren in Turbo Pascal, en voor onze eigen winkels de IT, vooral de netwerkcommunicatie, regelde en onze eigen webshop op poten zette. Ik ben dus zeker niet anti-technologie en vooruitgang, integendeel.
Ik zal zelfs nog een stap verder gaan: van alles wat we vandaag verzinnen over AI en de mogelijkheden, zal zeker 90% werkelijkheid worden. Dit is opnieuw een technologische verandering die, net zoals de stoommachine, de auto, de radio, het internet, ... op lange termijn wordt onderschat.
Maar, en nu komt het, op korte termijn wordt het sterk overschat. Net zoals het internet ook overschat werd. De Dotcom-bubbel was rond de eeuwwisseling, maar pas met de iPhone veranderde het gedrag van de consumenten écht, en daarmee ook de economie. De lancering van de iPhone was in 2007, zeven jaar na de bubbel.
De reden hiervoor is heel simpel. De nieuwe technologie wordt ontwikkeld, maar daarna moet de mens zich aanpassen, de toepassingen creëren en pas dán zal het onze economie significant wijzigen.
Bedrijven die nu massale ontslagen aankondigen vanwege AI, gebruiken dit gewoon als excuus. AI is al geweldig en het helpt mij enorm bij het onderzoeken en analyseren, maar een derde van je personeel vervangen, zoals bij ABN Amro? Daar zijn we nog lang niet. Daar zijn andere motieven voor.
Bovendien ging de discussie over beleggen, en dan is het zelfs niet de vraag of je gelooft in technologie en AI. De échte vraag is of je gelooft dat de investeringen die vandaag massaal gebeuren, rendabel te krijgen zijn.
De waarheid is dat het voor de meeste bedrijven vandaag een gok is, een gok gedreven door de angst om achter te blijven. Voor Microsoft en Google zie ik de mogelijke rendabele toepassingen, omdat ze die kunnen aansluiten op bestaande, rendabele toepassingen, namelijk Office en Search. Voor de anderen lijkt rendabiliteit nog niet om de hoek.
Voor én tegen
Het is perfect mogelijk dat je als persoon gelooft in technologie en AI, maar er als belegger niet in gelooft. Of op zijn minst niet in de huidige waarderingen van de bedrijven. Ik zit duidelijk in dat kamp. Wat we vandaag aan prijzen zien, is niet rationeel te verklaren; de rekensom klopt niet.
Zullen er winnaars uit voortkomen? Zeker, maar wie kan vandaag met zekerheid zeggen wie dat zullen zijn én of hun prijs vandaag redelijk is?
Of zoals Howard Marks het in zijn jongste memo, “Is It a Bubble?”, schrijft:
Wie zullen de winnaars zijn, en wat zullen ze waard zijn? Als wordt aangenomen dat een nieuwe technologie de wereld zal veranderen, wordt onveranderlijk aangenomen dat de leidende bedrijven die deze technologie bezitten van grote waarde zullen zijn. Maar hoe accuraat zal die aanname blijken te zijn? Zoals Warren Buffett in 1999 opmerkte: “De auto was de belangrijkste uitvinding, waarschijnlijk, van de eerste helft van de 20e eeuw. . . . Als je ten tijde van de eerste auto’s had gezien hoe dit land zich zou ontwikkelen in verband met auto’s, zou je hebben gezegd: ‘Dit is de plek waar ik moet zijn.’ Maar van de 2.000 bedrijven, zo bleek een paar jaar geleden, overleefden slechts drie autobedrijven. De auto’s hadden dus een enorme impact op Amerika, maar het tegenovergestelde effect op investeerders.”
En dat is zo bij elke technologische bubbel.
Dus geef mij maar andere segmenten in de markt. Niet dat deze vrij van technologie zijn, ook al onze ‘saaie’ bedrijven worden gesteund door technologie, maar dan als facilitator, niet als product.
PS: Er zitten nog enkele zeer mooie passages in de nieuwste memo van Marks; meer daarover in de rubriek “Wat ik de afgelopen weken las”.