Het bericht van dinsdag leverde veel fijne reacties op, waarvoor dank!
Er kwamen ook terechte vragen naar voren, die goed werden samengevat in de vraag die Let’s Compound op X stelde. Ik vind het de moeite waard om deze hier te herhalen, voor het geval anderen zich hetzelfde afvragen.
Wat ik me afvraag is waarom je zelf nooit gekozen hebt om ook een diversificatie in strategie/geografie te overwegen. Ik lees bij u vaak dat de magnificent 7 duur zijn, maar de meeste hebben ook hun dip gehad ergens de laatste 3j. Waarom nooit toegeslagen op dat moment? De passieve stromen bevorderen hun succes, maar waarom er tegen vechten ipv mee te glijden? Waarom dus niet gewoon de visvijver uitbreiden naar Amerika en van 2 walletjes eten?
Hoe langer dit duurt, hoe hoger de opportuniteitskost. Op een bepaald moment is die onoverbrugbaar. Dat de overwaardering in USA ooit zal afnemen, zal wellicht uitkomen. Maar stel dat een recessie dit triggert, zal Europa dan tegen de stroom ingaan en vooruitgaan? Lijkt me ook niet evident. En intussen schuiven de jaren natuurlijk.
Mijn antwoord, een klein beetje aangepast voor leesbaarheid:
Het is zonde dat ik van platform verhuisd ben, anders kon je zien dat er vroeger ook meer op kwaliteit werd gefocust.
Dat zie je bijvoorbeeld ook terug in mijn boek. De 'dames en torens' in het schaakklassement stonden daar symbool voor kwaliteitsaandelen.
Eigenlijk focus ik ook niet exclusief op Europa, maar op de ontwikkelde markten die ik kan begrijpen. Amerika en Australië vallen daaronder, terwijl Japan en Zuid-Korea voor mij moeilijker te doorgronden zijn.
De extra focus op value en Europa komt voort uit de huidige waarderingen én uit de huidige definitie van kwaliteit, waar ik het niet helemaal mee eens ben.
In mijn ogen draait kwaliteit niet alleen om ROIC of het definiëren van de MOAT. Veel moats zijn minder duurzaam dan beleggers vandaag denken. Hierdoor worden bedrijven die vandaag sterke concurrentievoordelen lijkten te hebben, maar kwetsbaar zijn voor disruptie in mijn optiek ten onrechte als kwaliteit geclassificeerd.
Voor mij is een kwalitatief bedrijf er een dat stabiel geld verdient, weinig schulden heeft en een sterke concurrentiepositie behoudt. Het hoeft niet altijd te gaan om extreem hoge marges of rendementsratio’s; stabiliteit biedt op zichzelf al zekerheid. Als je dat soort bedrijven tegen een eerlijke prijs kunt kopen, slaap je goed.
Door die huidige perceptie van kwaliteit, zoals Buffett en Munger die oorspronkelijk niet hebben bedoeld (denk aan hun investeringen in spoorwegen), lijk ik steeds vaker geassocieerd te worden met enkel deep value-beleggen. Dat wordt dan vaak gezien als synoniem voor "rommel", terwijl ik ook stabiele, groeiende bedrijven in portefeuille heb, zoals Smartphoto, Cake Box en Luceco. Tegelijkertijd heb ik als contrarian aandelen als Nextensa en Bonava, projectontwikkelaars die wat risicovoller zijn, maar ook potentie hebben.
Ik heb al eerder aangegeven dat ik Meta als gemiste kans zie, zeker omdat Luc Kroeze het op een presenteerblaadje had aangereikt. De andere van de MAG7 vond ik in 2022 echter niet goedkoop genoeg.
De opportuniteitskost is voor mij ook een punt van zorg. Op de lange termijn, over 20 jaar gezien, presteer ik nog steeds beter dan de S&P, ondanks een sterke Europese dominantie in mijn portefeuille. Maar als je kijkt naar de laatste drie jaar, is er veel in te halen. Of dat deze keer weer lukt, is onzeker, ook al geloof ik sterk in mijn aanpak.
Wat ik wel zeker weet, is dat een portefeuille van 25 zorgvuldig geselecteerde bedrijven tegen 8x PE beter zal presteren dan 500 bedrijven tegen 30x PE over de komende 3 tot 5 jaar.
Op X lijkt het vaak alsof ik geen oog heb voor kwaliteit, omdat ik me verzet tegen de huidige hype. Zo krijg ik bijvoorbeeld de zenuwen van uitspraken dat Amazon met een PE van 49,5 ondergewaardeerd zou zijn. Als ik vraag waar dat op gebaseerd is – welke groeiverwachtingen en marges men aanneemt – komt er meestal geen antwoord.
Zo ook met ETF’s en passief beleggen, waar het recente verleden vaak kritiekloos naar de toekomst wordt geëxtrapoleerd. Dat is riskant, vooral voor startende beleggers. Zij zullen waarschijnlijk niet blijven bijkopen in een dalende markt, wat essentieel is voor passief beleggen. Ze zullen hoogst waarschijnlijk panikeren en daardoor misschien definitief afhaken. Als mijn artikelen ervoor zorgen dat zelfs maar één belegger blijft vasthouden aan hun plan en periodiek blijft bijkopen, zie ik dat als een overwinning.
Ik ben me ervan bewust dat beleggen in kleinere aandelen, contrarian posities en cyclische bedrijven niet je hele portefeuille mag uitmaken. Daarom heb ik ook een deel van mijn portefeuille ingericht met holdings en GVV’s. Misschien moet ik die meer onder de aandacht brengen.
Een core-satellite aanpak, maar dan met holdings in plaats van ETF’s, is waar ik in geloof. Als actieve belegger geef ik de voorkeur aan actief beheer door holdings.
Planning jaareinde
Rond de kerstperiode en nieuwjaar is het vaak rustig qua bedrijfsnieuws. Ik maak dan ook van de gelegenheid gebruik om even wat afstand te nemen. De komende twee weken zal er op dinsdag geen algemeen artikel verschijnen.
Op 26 december publiceer ik het marktoverzicht, en op 2 januari het portefeuilleoverzicht. Beide worden uiteraard aangevuld met eventueel relevant bedrijfsnieuws dat in die tijd alsnog op te pikken is.
Artikels en updates deze week
Geen uitgebreid bedrijfsnieuws deze week, maar wel de volledige analyse van Focusrite. Daarnaast vind je hieronder kort nieuws van vijf van onze bedrijven.
Afgelopen dinsdag verscheen het artikel “Durf ik in de spiegel te kijken”.