Les 11: De Margin of Safety

Introductie tot het waardebeleggen

In vorige lessen hebben we uitgebreid besproken hoe we bedrijven waarderen en zoeken naar duurzame concurrentievoordelen (moats). Maar zelfs met de beste analyse en de beste bedrijven blijft beleggen een wereld vol onzekerheid.

Daarom is het essentieel dat je altijd werkt met een Margin of Safety: een veiligheidsmarge die je beschermt tegen fouten, pech en de onvoorspelbaarheid van de markten.

---

Wat is de Margin of Safety?

Simpel gesteld, zoals Benjamin Graham schreef in The Intelligent Investor:

“Als je het geheim van degelijk beleggen zou samenvatten in drie woorden, dan zijn dat: Margin of Safety.”​

De Margin of Safety betekent:

• Het verschil tussen de intrinsieke waarde van een aandeel en de prijs die je ervoor betaalt.

• Hoe groter die marge, hoe beter je beschermd bent tegen fouten in je analyse of onverwachte gebeurtenissen.

Een voorbeeld:

• Je berekent de intrinsieke waarde van een aandeel op €100.

• De beurskoers is €70.

• Je Margin of Safety bedraagt 30%.

---

Waarom is een Margin of Safety zo belangrijk?

De meeste mensen geloven dat de beurzen rationeel zijn, dat de prijzen ten allen tijde de echte waarde van een bedrijf weergeven. Maar dat is niet het geval. En je kan dat makkelijk bewijzen.

Kijk naar de grote schommelingen van de beurzen. Je moet niet verder gaan dan 2008 en 2009 om eerst de aandelen met 50% en meer te zien dalen om daarna hetzelfde en meer terug te stijgen. Over een periode van twee jaar kan de waarde van een bedrijf niet 50% zakken, net zo min als het 100% kan stijgen op enkele maanden tijd.

Wat crasht en daarna stijgt, is de beurskoers, en dit geeft weer dat de beurzen niet rationeel zijn.

Een ander voorbeeld is de hoogste en laagste koers van 52 weken van bedrijven. Die liggen vaak 50% en meer uit elkaar. Een bedrijf wordt binnen de tijdspanne van één jaar niet 50% meer of minder waard.

De Margin of Safety is dan ook belangrijk omdat beleggen altijd risico’s en onzekerheden inhoudt.

Zoals Warren Buffett het treffend verwoordt:

“Wanneer je een brug bouwt, zorg je ervoor dat ze 13.500 kilo kan dragen, maar je rijdt er enkel met vrachtwagens van 4.500 kilo over. Datzelfde principe werkt bij beleggen.”​

Met andere woorden:

• Je rekent niet op perfectie.

• Je bouwt veiligheidsbuffers in zodat je fouten kan overleven.

Zelfs de beste analisten maken fouten. Zelfs de beste bedrijven komen soms in problemen. De Margin of Safety is je parachute als het misgaat.

---

De psychologie achter de Margin of Safety

Je denkt misschien: “Maar ik doe mijn huiswerk, ik analyseer goed, dus waarom zou ik een grote veiligheidsmarge nodig hebben?”

Omdat de toekomst onzeker is.

Zoals Howard Marks schreef in zijn boek “The most important thing”:

"Het is niet moeilijk om beleggingen te doen die succesvol zijn als de toekomst zich ontplooit zoals verwacht. Er is weinig mysterie in hoe winst te maken in de veronderstelling dat de economie op een bepaalde manier evolueert en bepaalde sectoren en bedrijven het beter zullen doen dan andere.

Strak gerichte beleggingen kunnen zeer succesvol zijn als de toekomst is zoals jij hoopt. Maar je wil er misschien over nadenken hoe je zou varen als de toekomst niet meewerkt.

Kortom wat is het dat de uitkomst draaglijk maakt, ook als de toekomst niet voldoet aan jou verwachtingen? Het antwoord is ‘margin of safety’.​

Dus zelfs als:

• De economie vertraagt,

• Regulering verandert,

• Technologie je sector opschudt,

• Management fouten maakt,

... zorgt een Margin of Safety ervoor dat je niet alles verliest.

---

Hoe groot moet je Margin of Safety zijn?

Er bestaat geen exact getal, maar algemene richtlijnen zijn:

In cijfers:

Voorbeeld 1: Zonder Margin of Safety

• Intrinsieke waarde = €100

• Je koopt op €100

• Aandeel crasht naar €20 (crash van 80%)

• Om break-even te spelen moet het aandeel +400% stijgen!

Voorbeeld 2: Met Margin of Safety

• Intrinsieke waarde = €100

• Je koopt op €60

• Aandeel crasht naar €20 (ook crash van 67%)

• Nu moet het aandeel “slechts” +200% stijgen om je aankoopprijs te bereiken.

Margin of Safety beperkt je verliezen en vergroot je herstelkansen.

---

Veelgemaakte fouten rond Margin of Safety

1. Te optimistische waardering gebruiken
   → Je berekent een te hoge intrinsieke waarde en denkt dat je een veiligheidsmarge hebt terwijl dat niet zo is.

2. Kopen zonder voldoende marge
   → “Het lijkt goedkoop...” maar eigenlijk koop je bijna tegen fair value.

3. Focussen op daling van prijs, niet waarde
   → Een aandeel dat gehalveerd is, is niet automatisch veilig. Kijk naar de intrinsieke waarde.

4. Emotionele druk negeren
   → Herd gedrag (angst of hebzucht) doet beleggers hun discipline verliezen.
   

Zoals Seth Klarman waarschuwt in zijn boek met de titel Margin of safety:

“Een margin of safety wordt bereikt als aandelen (of andere beleggingsproducten) worden gekocht tegen prijzen die significant lager zijn dan de onderliggende waarde om zo menselijke fouten, pech of extreme volatiliteit in een complexe onvoorspelbare en snel veranderende wereld toe te laten.”​

---

Margin of Safety ≠ Garantie op winst

Belangrijk om te beseffen:

✅ De Margin of Safety verlaagt risico
✅ Maar garandeert niet dat je altijd winst maakt

Beleggen blijft een kansenspel. Maar met een goede margin verhoog je sterk de kans op succes én verklein je de impact van tegenslag.

Zoals James Montier schreef:

“Waardering komt het dichtst bij de wet van de zwaartekracht dan eender wat in financiën. Het is de primaire factor van lange termijn rendementen. Maar het doel van beleggen (over het algemeen) is niet om te kopen tegen een eerlijke prijs, maar om te kopen met een margin of safety. Dit geeft weer dat elke schatting van een eerlijke waarde ook dat is: een schatting en geen exact cijfer. De margin of safety biedt een hoogst noodzakelijke buffer tegen fouten en ongeluk.”