Les 16: weten wanneer te verkopen

introductie tot het waardebeleggen

Er wordt zeer veel tijd besteed aan het kopen van aandelen:

"Welk aandeel moet ik kopen?"

Een logische vraag. Maar even belangrijk is de vraag:

"Wanneer moet ik verkopen?"

De redenen om te verkopen zijn eerder beperkt voor mij, en Philip Fisher zijn het er slechts drie.

Het antwoord op die vraag is echter zelden eenvoudig. Want net zoals bij het kopen, speelt ook hier psychologie een grote rol. Emoties als hoop, spijt en angst voor gemiste kansen bemoeilijken het verkoopmoment. Bovendien: bij een goede belegging wil je liefst jarenlang vasthouden.

Zoals Philip Fisher het scherp stelde:

“If the job has been correctly done when a common stock is purchased, the time to sell it is almost never.”

Toch zijn er duidelijke situaties waarin verkopen de juiste beslissing is.

Drie legitieme redenen om te verkopen

Fisher onderscheidt drie geldige redenen om een aandeel te verkopen. Laten we die stuk voor stuk bekijken, met praktische voorbeelden en aandachtspunten.

1. Je hebt een fout gemaakt

De eerste, en meteen belangrijkste, reden om te verkopen is: je vergiste je in het aandeel.

Dat kan betekenen dat:

• je het bedrijf overschat hebt;

• je de sector of concurrentiepositie verkeerd hebt ingeschat;

• je een te rooskleurige verwachting had van de winstgroei of marges;

• je het management hebt overschat.

Hoe sneller je die fout onderkent, hoe beter.

En vooral: verwar een koersdaling niet automatisch met een fout.

Pas als je fundamenteel ziet dat de onderbouwing van je oorspronkelijke investering niet meer klopt, dan is het tijd om te verkopen.

Laat het ego geen rol spelen.

2. Het aandeel hoort niet langer in je portefeuille thuis

Soms heb je géén fout gemaakt, maar verandert het bedrijf fundamenteel in de loop der jaren. Een aandeel dat ooit perfect in je cirkel van kunde viel, blijkt vijf jaar later een ander beestje.

Voorbeelden:

• De marges of kasstromen verslechteren structureel.

• De concurrentie neemt toe en dwingt tot prijsverlagingen.

• Het bedrijf diversifieert onbezonnen naar niet-verwante sectoren.

• De strategie raakt vertroebeld, of de communicatie van het management verandert.

Zelfs sterke bedrijven kunnen door de tijd heen verslechteren. Daarom is het essentieel dat je minstens jaarlijks je portefeuille herbekijkt met een kritische blik. Te vaak worden aandelen te lang bijgehouden nadat zo’n veranderingen/verslechtering al zichtbaar is.

Buy & Hold = Buy & Verify. Beleggen is een werkwoord, zelfs na je initiële aankoop moet je je beleggingen continu blijven opvolgen.

Een goede checklist blijft hierbij je beste vriend.

3. Je vindt een betere opportuniteit

Je komt een sterker aandeel tegen met een groter opwaarts potentieel dan de rest van je portefeuille, en je hebt geen nieuw kapitaal beschikbaar.

In dat geval mag je overwegen om een minder aantrekkelijke positie om te wisselen.

Bijvoorbeeld:

• Je verkoopt een aandeel met een verwacht rendement van 12%,

• om te investeren in een ander dat 20% potentieel biedt en ook beter scoort op kwaliteit.

De nieuwe kans moet niet alleen goedkoper zijn, maar ook minstens even goed qua businessmodel, management, balans en groeipotentieel. Vergelijk appels met appels.

Drie veel voorkomende foute redenen om te verkopen

Naast de drie legitieme redenen, zijn er ook veel verleidelijke maar foutieve motieven om aandelen te verkopen. Hieronder de belangrijkste valkuilen.

❌ 1. Angst voor een correctie

"De markt staat hoog, ik verkoop nu want er komt vast een crash."

Niemand weet wanneer correcties komen. Wie structureel verkoopt uit angst voor een daling, mist meestal de beste dagen. Bovendien: als het bedrijf nog steeds waarde creëert, waarom zou je verkopen?

Buffett verkoopt zelden op basis van marktsentiment. Zijn focus ligt op bedrijfswaarde, niet marktvoorspellingen.

❌ 2. Het aandeel is ‘duur’

Wat betekent ‘duur’? Een P/E van 25? 35?

Een goed bedrijf met sterke groeivooruitzichten zal altijd optisch hoger gewaardeerd zijn aan de hand van multiples. Je mag deze nooit als alleenstaand bekijken, maar altijd in combinatie met duurzame groei, management en moat.

Je moet dus eerst inschatten:

• Is de waardering buiten proportie?

• Of is het gerechtvaardigd door hoge rendementen op kapitaal en duurzame groei?

Als het groeiverhaal intact blijft, is ‘duur’ soms relatief.

Ik durf het vandaag amper schrijven, want in de huidige markt wordt groei, en vooral duurzame groei vaker overschat dan onderschat.

❌ 3. Het aandeel is fors gestegen

"Het is al verdubbeld, dus ik verkoop."

Waarom? Omdat het mooi op papier staat?
Stijging is geen reden tot verkoop als het bedrijf fundamenteel nog sterker geworden is.

Zo kocht ik Lotus Bakeries aan €500 en verkocht ik een jaar later met een rendement van >40%. Ik was toen best tevreden. Koers vandaag €9.100, het bedrijf is nooit meer goedkoop geweest om terug te kopen.

Discipline boven emoties

Verkopen is moeilijk. Het vereist emotionele controle, helder denken en de moed om toe te geven wanneer je fout zat. Maar net zoals je een bedrijf grondig analyseert voor je het koopt, moet je dat ook doen voor je het verkoopt.

En wees niet bang om afscheid te nemen van fouten. Dat maakt je sterker voor de volgende ronde.