Les 5: De Cirkel van Kunde
introductie tot waardebeleggen
Als belegger word je voortdurend geconfronteerd met nieuwe kansen en uitdagingen. Er zijn duizenden aandelen om uit te kiezen, verspreid over tientallen sectoren en markten. Hoe bepaal je waarin je investeert?
Een van de meest onderschatte, maar cruciale concepten in beleggen is de Cirkel van Kunde – oftewel, weten waar je verstand van hebt en waar je je beter niet aan waagt.
Warren Buffett verwoordde het als volgt in zijn brief aan de aandeelhouders van 1996:
“Intelligent beleggen is niet complex, maar dat is ook ver van te zeggen dat het makkelijk is. Wat een belegger nodig heeft is het vermogen om bepaalde bedrijven correct te evalueren.
Neem notie van het woord “bepaalde”: Je moet geen expert zijn over elk bedrijf of over veel. Je moet alleen de bedrijven binnen jouw cirkel van kunde kunnen evalueren. De grootte van die cirkel is niet belangrijk; zijn grenzen kennen daarentegen is essentieel.
Jouw doel als belegger moet simpelweg zijn om, tegen een rationele prijs, een deel van een makkelijk te begrijpen bedrijf te kopen waarvan de omzet en winsten virtueel zeker hoger liggen binnen vijf, tien en twintig jaar.”
Met andere woorden: je hoeft niet alles te begrijpen, maar je moet wél weten wat je begrijpt.
Laten we dit concept verder verkennen en zien hoe je het kunt toepassen in je beleggingsstrategie.
Wat is de Cirkel van Kunde?
Je Cirkel van Kunde is het gebied waarin jij voldoende kennis en ervaring hebt om een bedrijf écht te begrijpen. Dit betekent niet alleen weten wat een bedrijf doet, maar ook:
Hoe het geld verdient.
Wie de concurrenten zijn.
Welke risico’s en kansen er zijn in de sector.
Buiten deze cirkel begeef je je op gevaarlijk terrein. Daar neem je beslissingen op basis van halve kennis, emoties of blind vertrouwen in andermans analyses – een recept voor slechte rendementen.
Charlie Munger zei ooit:
“Warren en ik kijken enkel naar sectoren en bedrijven waar we kerncompetenties in hebben. Elke persoon moet hetzelfde doen. Je hebt gelimiteerde tijd en talent en je moet deze slim inzetten.”
Met andere woorden: specialisatie is een kracht.
Waarom is dit zo belangrijk?
Veel beleggers raken enthousiast over bedrijven in sectoren waar ze weinig van begrijpen. Denk aan:
Biotechnologiebedrijven met complexe medicijnen.
Banken en verzekeraars met ondoorzichtige balansen.
Techbedrijven waarvan de producten moeilijk te doorgronden zijn.
Vaak kopen mensen aandelen puur omdat ze denken dat de sector “de toekomst” is. Maar als je niet snapt hoe een bedrijf winst maakt, hoe ga je dan beoordelen of het een goede investering is?
De beurs beloont geduld, kennis en rationele beslissingen. Maar als je investeert in iets dat je niet begrijpt, speel je met vuur.
Hoe bepaal je jouw Cirkel van Kunde?
De eerste stap is erkennen dat je niet alles hoeft te weten. In plaats van je blind te staren op “de volgende grote trend”, kun je focussen op bedrijven en sectoren die je wél begrijpt.
Hier zijn een paar vragen om je Cirkel van Kunde te definiëren:
Begrijp je hoe het bedrijf geld verdient?
Ken je de belangrijkste concurrenten en markttrends?
Snap je de risico’s en uitdagingen in deze sector?
Kun je het bedrijf in simpele bewoordingen uitleggen aan iemand anders?
Als je op één van deze vragen “nee” antwoordt, dan zit je waarschijnlijk buiten je Cirkel van Kunde.
Of doe zoals Charlie Munger en keer het om. Bepaal je cirkel van kunde door te bepalen wat je niet kent.
Munger zei meermaals:
“It is remarkable how much long-term advantage people like us have gotten by trying to be consistently not stupid, instead of trying to be very intelligent.”
Of nog anders:
“Je moet niet alles goed doen. Op de Olympische Spelen, als je goed de 100 meter loopt, moet je niet kogelstoten.”
Dit betekent niet dat je nooit iets nieuws kunt leren, integendeel, het doel is om onze cirkel van kunde te vergroten. Maar het betekent wel dat je alleen investeert in bedrijven die je begrijpt op het moment dat je de investering maakt.
Voorbeelden uit de praktijk
Voorbeeld 1: Warren Buffett en technologieaandelen
Buffett bleef jarenlang weg van technologieaandelen. Niet omdat ze geen potentieel hadden, maar omdat hij zichzelf niet bekwaam genoeg achtte om ze goed te waarderen. Hij investeerde pas in Apple toen hij het bedrijf echt begreep, en het een merk was dat je in elk huis vindt.
Voorbeeld 2: Peter Lynch en alledaagse bedrijven
Peter Lynch, een van de meest succesvolle fondsbeheerders, adviseerde beleggers om te investeren in bedrijven die ze dagelijks tegenkomen. Denk aan de supermarktketens waar je boodschappen doet of de kledingmerken die je draagt.
“Investeer in wat je kent. De grote winnaars zijn vaak bedrijven die recht voor je neus staan.”
Voorbeeld 3: De gevaren van hype-investeringen
Veel mensen investeerden in cryptomunten en NFT’s zonder te begrijpen hoe deze werkelijk werken. Velen verloren geld omdat ze niet wisten wat ze kochten – puur omdat “iedereen het deed.”
Wat kunnen we hieruit leren?
Je hoeft niet overal verstand van te hebben.
De beste investeringen zijn degene die je écht begrijpt.
Blijf weg van complexe sectoren waarin je je niet comfortabel voelt.
Hoe kun je je Cirkel van Kunde uitbreiden?
Lees veel, leer veel.
De meeste mensen willen snel geld verdienen, maar zo werkt het niet.
Het is een geleidelijk proces van continu leren … door te lezen, lezen lezen en te leren, leren en leren.
“Je moet niet tegen een elektrisch hek plassen om te leren om het niet te doen”
zei Munger ooit. Hij zei ook,
“Leren van andermans fouten is veel aangenamer. De beste manier om dat te doen is eenvoudig: Als je twijfelt, lees zodat je plaatsvervangend kan leren.”
Hij houdt ervan om te praten over het belang van lezen…
In mijn hele leven heb ik geen wijze mensen gekend (over een breed scala van onderwerpen) die niet de hele tijd lezen - geen enkele, nul. Je zou er van versteld staan hoeveel Warren leest - over hoeveel ik lees. Mijn kinderen lachen met me. Ze denken dat ik een boek ben waar een paar benen onder steken.
Dus lees veel. Ik ben zelf ook nog geen enkele succesvolle belegger tegengekomen die niet veel leest. Het is belangrijk om jezelf te ontwikkelen in een levenslange autodidact door plaatsvervangend leren.
Dat is de enige manier om je Cirkel van Kunde te vergroten.
Zelfs als je in niets een expert bent, dan zijn er zaken waar je meer van weet dan van andere zaken en dan moet je kijken om deze eerst te verfijnen tot uw persoonlijke voordeel. Ook daar zal veel lezen je bij helpen.
Conclusie en huiswerk
De Cirkel van Kunde is een van de krachtigste concepten in waardebeleggen. Het beschermt je tegen domme fouten en helpt je om rationele beslissingen te nemen.
Huiswerk:
Maak een lijst van sectoren en bedrijven die je goed begrijpt.
Noteer welke sectoren je interessant vindt, maar nog niet goed genoeg begrijpt.
Lees een jaarverslag van een bedrijf binnen je Cirkel van Kunde en een van een bedrijf daarbuiten. Vergelijk het verschil in begrip.
Als je weet waar je grenzen liggen, weet je ook waar je veilig kunt opereren. En zoals Buffett benadrukte:
“Het is niet erg als je Cirkel van Kunde klein is, zolang je maar weet waar de rand ligt.”
Beleggen gaat niet om alles willen weten – het gaat om weten waar je sterktes liggen en die ten volle benutten.
Ken je iemand die altijd achter de nieuwste hypes aanrent? Stuur deze les door.
De start:
