Waardebeleggen bestaat al sinds de eerste aandelenbeurzen, maar kreeg lange tijd weinig aandacht. In de jaren ‘90 keek het grote publiek liever naar snelgroeiende technologiebedrijven dan naar solide bedrijven die zeep en verf produceerden. Ook vandaag krijgt AI de voorkeur op potlodenfabrikanten of gespecialiseerde bouwmachines.
Toch heeft waardebeleggen zijn trouwe aanhangers altijd mooie resultaten opgeleverd, vaak beter dan de marktgemiddelden. Het heeft beleggers niet alleen rijkdom gebracht in goede tijden, maar hen ook laten overleven in de vele beurscrashes van de twintigste en eenentwintigste eeuw.
Maar wat betekent het nu eigenlijk om een waardebelegger te zijn?
Op het eerste gezicht lijkt het simpel: je zoekt aandelen waarvan je denkt dat ze meer waard zijn dan hun huidige prijs. Maar als dat alles was, zou iedereen succesvol zijn. In werkelijkheid is waardebeleggen zowel een denkwijze als een discipline.
Zoals Charlie Munger zei:
“Elke vorm van intelligent beleggen is waardebeleggen – meer verkrijgen dan waar je voor betaalt.”
Wat is waardebeleggen écht?
Vraag je aan de gemiddelde belegger wat waardebeleggen is, dan krijg je meestal als antwoord: "het kopen van goedkope aandelen". Dit is echter een misvatting. Een laag geprijsd aandeel is niet per definitie een goede investering.
Zoals Munger verder uitlegde:
“Je zoekt naar een verkeerd geprijsde kans. Dat is beleggen. En je moet genoeg weten om te bepalen of de kans fout geprijsd is. Dat is waardebeleggen.”
Waardebeleggen draait niet om de prijs, maar om waarde. Een aandeel is pas goedkoop als het minder kost dan de werkelijke waarde van het onderliggende bedrijf.
Benjamin Graham, de vader van het waardebeleggen, vatte het perfect samen in zijn boek Security Analysis:
“Een beleggingshandeling is een handeling die, afgaand op een grondige analyse, veiligheid van kapitaal vooropstelt en een bevredigend rendement biedt. Handelingen die hier niet aan voldoen, zijn speculatief.”
Met andere woorden: zonder een gedegen analyse kun je niet spreken van beleggen. Iedereen wil goedkoop kopen en duur verkopen, maar slechts een klein percentage van beleggers doet dit op een gestructureerde en weloverwogen manier.
Waarom is waardebeleggen zo moeilijk?
Het idee van waardebeleggen lijkt eenvoudig, maar het toepassen ervan is allesbehalve makkelijk. Waarom?
Geduld is cruciaal – Het kan jaren duren voordat een ondergewaardeerd aandeel naar zijn werkelijke waarde stijgt. Veel beleggers geven het op voordat dat gebeurt.
Discipline is noodzakelijk – Je moet vasthouden aan je strategie, zelfs als de markt tegenzit.
Emoties zijn je grootste vijand – Angst en hebzucht kunnen je beslissingen beïnvloeden en je afleiden van je analyse.
Je moet vaak tegen de massa ingaan – Het vereist moed om te kopen wanneer anderen verkopen en om niet mee te gaan in hype-aandelen.
Kennis en analyse zijn onmisbaar – Waardebeleggen betekent diepgaand onderzoek doen naar bedrijven, markten en financiële cijfers.
Dit is precies waarom veel beleggers denken dat ze waardebeleggers zijn, maar uiteindelijk zwichten voor de druk van de markt en hun strategie laten varen zodra het moeilijk wordt.
Hoe word je een waardebelegger?
Warren Buffett zei in 1992:
“Wij vinden de term ‘waardebeleggen’ overbodig. Want wat is beleggen als het niet het zoeken is van waarde die op zijn minst voldoet om de prijs te verantwoorden? Bewust meer betalen voor een aandeel dan zijn berekende waarde, in de hoop dat het snel verkocht kan worden tegen een nog hogere prijs, moet het label ‘speculeren’ krijgen.”
Echte waardebeleggers focussen zich niet op de prijs, maar op de waarde achter het aandeel. Ze kijken naar factoren zoals:
Sterk management
Duurzame competitieve voordelen (moats)
Consistente kasstromen
Financiële gezondheid
Dat is waarom Buffett ook benadrukte:
“Een hoge koers-winstverhouding of lage koers-boekwaarde betekent op zichzelf niets. Het gaat om de werkelijke waarde van het bedrijf.”
Veel beleggers kopen goedkope aandelen zonder te begrijpen waarom ze goedkoop zijn. Soms zijn aandelen goedkoop om een goede reden – bijvoorbeeld omdat het bedrijf achterloopt, veel schulden heeft of een slechte concurrentiepositie heeft.
Een waardebelegger kijkt verder dan de oppervlakte en vraagt zich af: waarom is dit aandeel goedkoop?
Wat onderscheidt een goede waardebelegger?
Whitney Tilson beschreef in The Art of Value Investing dertien eigenschappen van succesvolle waardebeleggers:
Focussen op intrinsieke waarde – Wat is het bedrijf écht waard?
Een systematische aanpak hanteren – Waar zoek je naar en waarom?
Diepgaand onderzoek doen – Geen blind vertrouwen op tips.
Micro boven macro – Niet speculeren op rentestanden of olieprijzen.
Rekening houden met reversion to the mean – Cycli keren terug naar het gemiddelde.
Tegen de stroom in durven gaan – Kopen als anderen verkopen.
Lange termijn denken – Geen focus op het volgende kwartaal.
Weinig maar doordachte posities innemen – Kwaliteit boven kwantiteit.
Geen index-volger zijn – Aandurven om af te wijken van de markt.
Permanent verlies vermijden – Niet enkel koersen volgen.
Focussen op absolute rendementen – Niet op relatieve prestaties.
Geduldig zijn – Beleggen is een marathon, geen sprint.
Eigen fouten erkennen en ervan leren – De beste beleggers blijven verbeteren.
Een waardebelegger begrijpt dat de beurs zich vaak irrationeel gedraagt. Korte-termijnkoersen zijn gedreven door emoties, maar op de lange termijn wint waarde altijd.
Zoals Howard Marks het verwoordde:
“Waardebeleggen draait niet om slimme dingen doen, maar om domme dingen vermijden.”
De menselijke factor in waardebeleggen
Waarom zijn er zo weinig succesvolle waardebeleggers? Het antwoord ligt in de menselijke psychologie.
We willen snel resultaat zien – Mensen zijn ongeduldig en willen directe beloningen.
We haten verliezen meer dan we van winsten houden – Dit zorgt ervoor dat beleggers vaak in paniek verkopen bij dalingen.
We volgen de massa – Het is moeilijk om in te gaan tegen de heersende mening.
Waardebeleggen betekent dat je soms lange periodes ondermaats presteert omdat de markt niet rationeel is. Het vereist mentale kracht om je strategie trouw te blijven, zelfs als anderen je uitlachen of zeggen dat je "de markt niet begrijpt".
Zoals Buffett ooit zei:
“Het lijkt een menselijke eigenschap te zijn om makkelijke dingen moeilijk te maken.”
Maar voor wie het geduld en de discipline heeft om een echte waardebelegger te zijn, liggen de beloningen klaar.
Conclusie en huiswerk
Waardebeleggen is geen magische formule. Het is een filosofie die draait om het identificeren van waarde en geduldig wachten op het juiste moment om toe te slaan.
Huiswerk:
Analyseer je portefeuille: Heb je aandelen gekocht op basis van waarde of op basis van prijsbewegingen?
Lees over een waardebelegger naar keuze: Graham, Buffett, Klarman – wat kun je van hen leren?
Schrijf jouw definitie op van waardebeleggen en toets deze over een jaar opnieuw.
De sleutel tot succes? Geduld, discipline en een focus op waarde.
Ken je iemand die worstelt met zijn beleggingsstrategie? Stuur deze les door. Want zoals Buffett zei:
“De aandelenmarkt is een mechanisme om geld over te hevelen van de ongeduldige naar de geduldige.”